Yangın Algıma Sistemleri Malzemeler
Yangın Algılama Sistem Paneli:
Yangın alarm sistemi paneli bir yangın algılama sisteminin beyni konumundaki cihazdır. Bütün kontrol bu cihaz üzerinden sağlanmaktadır. Günümüzde kullanılan iki farklı yapıda yangın panelleri bulunmaktadır. Bunlardan birincisi konvansiyonel yangın panelleri diğeri ise adresli yangın panelleridir. Yine konvansiyonel paneller konvansiyonel yangın dedektör ve ekipmanları ile, adresli paneller ise adresli yangın dedektör ve ekipmanları ile çalışmaktadır. Adresli paneller konvansiyonel panellere göre çok daha üst seviyeli fonksiyonel panellerdir. Fakat fiyatları konvansiyonel panellere göre daha pahalıdır.
Yangın Alarm Dedektörleri:
Yangın alarm sistemi dedektörleri yangının çıkardığı duman, ısı, ışık gibi parametreleri algılayan özel sensörlerdir. Bu sensör (dedektör) çeşitleri ise şöyledir. Optik duman dedektörleri, İyonize duman dedektörleri, Sıcaklık dedektörleri, Kombine dedektörler (sıcaklık + ısı) dedektörleri, beem dedektörler, Alev dedektörleri gibi dedektörlerdir. Burada optik, iyonize ve beem duman dedektörleri yangının dumanını, Sıcaklık dedektörleri yangının çıkardığı ısıyı. Alev dedektörleri yangının çıkardığı ışığı. Kombine dedektörler ise hem duman hem sıcaklığı algılarlar.
Duman Dedektörü:
Optik duman dedektörü, yaşam alanlarında meydana gelen yangında küçük duman partiküllerini algılama özelliğine sahip olan bir yangın erken uyarı elemanıdır. Optik duman dedektörü nasıl çalışır denildiğinde öncelikle bu dedektörlerin çalışma prensibinin bilinmesi gerekmekedir. Özellikle ev ve iş yerleri için yangın dedektörü olarak optik dedektörlerin kullanılması tavsiye edilmektedir. Optik bir dedektör “göz” mantığı ile çalışmakta ve yangın dumanını gördüğü anda alarm vermektedir. Ancak duman dedektörlerinin nemli, tozlu, gazlı, buharlı ya da dumanlı ortamlarda tercih edilmemesi gereklidir. Özellikle sürekli dumanın bulunduğu imalathane gibi yerlerde optik duman dedektörlerinin yanlış alarm verme olasılıkları büyüktür. Bu gibi yerlerde farklı özelliklere sahip yangın dedektörleri kullanılmalıdır. Hangi tip dedektörün kullanılacağının tespit edilmesi için de profesyonel yangın güvenlik firmaları ile iletişim kurulmalıdır.
Isı Dedektörü:
Ortamdaki ısıyı tespit ederek alarm veren cihazdır. Isı dedektörü nedir denildiğinde farklı dedektörler ortaya çıkmaktadır. Sabit sıcaklık ısı dedektörleri, ortamdaki ısının tespit edilen bir seviyenin üzerine çıktığında devreye girmektedir. Bu dedektörlerin çalışma sıcaklığı 58 derece ve üzeri için geçerlidir. Sabit sıcaklık dedektörleri 3 tipte tasarlanmaktadır. Bunların arasında erime kabiliyeti yüksek malzemeden yapılmış olan dedektör tipleri vardır. Bu dedektörlerde genellikle minimum erime yeteneği olan kurşun, kalay gibi maddeler kullanılmaktadır. Bir başka dedektör tipi de hat tipi dedektörlerdir. Bu dedektörlerde bulunan iki uç, sıcaklık duyarlılığı olan yalıtım malzemesi ile çevrilmiştir ve yan yana durmaktadır. Dış yüzeyleri koruyucu bir bant ile çevrili olan bu malzemelerin en dış yüzeyi ise kablo ile çevrelenmiştir. Dedektörün bulunduğu alandaki ısı belli bir seviyeye ulaştığında kablolar erimekte, böylece iki uç birbirine değerek alarm verilmesi sağlanmaktadır.
Işın (beam) Tip Duman Dedektörü:
Depo, alışveriş merkezleri gibi geniş ve yüksek alanlara sahip yerlerde kızılötesi ışınlarıyla dumanı algılamak için dizayn edilen modern bir dış görünüme sahip ve yüzey montaj üretim tekniği ile üretilen ışın tipi duman dedektörüdür. Işın tipi duman dedektörü alıcı ve verici olmak üzere iki parçadan oluşmaktadır.
Alev Dedektörleri:
UV yani morötesi ışınları algılayarak yangını saptayan alev dedektörleri ayrıca güneşten gelen morötesi tayftaki ışınları algılayabilmektedir.
Hava Emmeli Hassas Duman Algılama Sistemi:
Ortamdan borular yardımıyla hava emen ve emdiği bu havayı da çok hassas, lazer tabanlı partikül ölçme sistemleriyle tarayan hava emmeli hassas duman algılama sistemleri böylelikle ortam havasındaki en küçük değişiklikleri dahi hemen fark eder. Ortam havasındaki küçük partikülleri sürekli sayan bu hassas sistemler, oldukça küçük miktarlı duman değişikliklerinden bile hemen haberdar olunmasını sağlayabilir. Kritik öneme sahip olan bölgelerde kullanılan hava emmeli hassas duman algılama sistemi tahliye için zaman kazandırır ve gereksiz gaz boşaltımlarını engeller. Yüksek tavanlı, hava hareketleri değişken olan mekanlarda ideal sonuç veren bu sistemler ayrıca yüksek kirlenme olan ve ani ısı değişimlerinin yaşandığı mekanlarda üst düzey güvenlik sunmaktadır.
Isı Artış Dedektörü:
Ortam sıcaklığında ani sıcaklık değişikliklerini çok kısa bir zaman dilimi içinde algılayabilecek şekilde tasarlanan ısı artış dedektörleri, yangın başlamasının ardından hızlı bir şekilde alarm vermektedir. Duman dedektörlerinin kullanılamadığı alanlar için ideal tercihlerden biridir. Duman, ısı ve alev dedektörleri tek başlarına doğru zamanda yangın tespiti için yeterli olmadığı için dünya genelinde bu dedektörler bir arada kullanılarak optimum verimlilik sağlanmaya çalışılır. Bu dedektör tiplerinin bir arada kullanılması, yangın riskine karşı en güvenilir çözümdür. Ayrıca dedektörler dışında insanların da yangını fark etmesi söz konusu olabileceğinden, mekana yangın butonu konulması da zaruri bir ihtiyaçtır. Butonların ve/veya dedektörlerin aktif olmasıyla birlikte uyarı eşzamanlı biçimde yangın panosuna iletilir ve sonrasında sirenlerle flaşörler devreye girer. Bu sistemlerle yangın riskine karşı insanların erken uyarılması sağlansa da, asıl iş yangına erken süreçte müdahale ederek kontrol altına almaktır. Otomatik sistemler veya manuel yangın söndürücülerin kullanımı, yangının elle söndürülüp söndürülemeyeceğine bağlı olarak belirlenmektedir.
Yangın İhbar Butonu:
Yangın İhbar Butonu, herhangi bir yerde yangın çıktığını bütün bina ve kampüs’e itfaiyeye bildirmek için, zaman kazandıran ve mekanda ki herkesin yangın çıktığını öğrenerek binayı boşaltmasını sağlayan hayati öneme sahip cihazdır. Çıkış yollarında, özellikle merdiven sahanlıklarında ve açık havaya açılan kapıların yanlarına yerleştirilmelidir.
Yangın İhbar Sireni:
Yangın algılama esnasında, söndürme ekiplerini müdahaleye hazırlamak ve diğer personelin ortamdan uzaklaşmasını sağlamak amacıyla sesli ve ışıklı uyarı sistemleri kullanılır. Sesli uyarı sistemlerinde korna, siren ve zil kullanılabilir. Kullanılan sahanın risklerine göre çeşitle koruma sınıfları mevcuttur.